30 maja 2023 odszedł od nas uznany i szanowany artysta, wspaniały przyjaciel i kolega, Honorowy Obywatel Wrocławia oraz Gminy Miękinia. W październiku 2023 ukończyłby 74 lata. Studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby. Dyplom z malarstwa zrealizował w Pracowni prof. Zbigniewa Karpińskiego (1975). Uroczystość pożegnania Artysty odbędzie 6 czerwca 2023 na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu Mszą Święta o godz. 12. w Kaplicy cmentarza. Artysta spocznie w Alei Zasłużonych. [...] dorobku Jerzego Kapłańskiego nie można – bez narażenia się na śmieszność – zaklasyfikować do jakiegokolwiek kierunku dwudziestowiecznego malarstwa europejskiego. Artysta stworzył bowiem jedyną w tym okresie nową szkołę portretu. Po tym wszystkim, czego wcześniej dokonał Rembrandt, Velazquez, co osiągnięto w obrazowaniu twarzy w Renesansie i Baroku, nie tylko zresztą w malarstwie, lecz również w rzeźbie – wydawać się mogło to niemożliwością. [...] Jerzy Kapłański nie maluje powierzchni twarzy, lecz „oblicze”. Co wyrażają uzewnętrznione oblicza? Najkrócej można by odpowiedzieć: duchowość portretowanych ludzi, stany psychoduchowe, a nie tylko chwilowe nastroje psychiczne. Dawni mistrzowie malarstwa i rzeźby potrafili dostrzec i uwiecznić zharmonizowaną Jednię Natury człowieka, ukazać oblicze pełne rysów majestatu, dobroci, tajemniczości, jakiegoś osobliwego piękna starości, połączonego z nieprzeniknioną mistyczną świętością spojrzenia. Potrafi to Jerzy Kapłański – Marianna Bocian. Praca: J. Kapłański, Autoportret w kapturze, olej na płótnie, 81×65. Strona Artysty.
Ziemia, planeta ludzi – 8. Festiwal Malarstwa
2 czerwca – 2 lipca 2023. Wernisaż: 2 czerwca 2023, godz. 18. Arsenał Miejski Wrocław, Cieszyńskiego 9. Wystawa Artystów-Dydaktyków Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu: Karol Babicz, Paweł Baśnik, Marta Borgosz, Hubert Bujak, Adam Chmielowiec, Jacek Dłużewski, Łukasz Huculak, Andrzej Klimczak-Dobrzaniecki, Anna Kołodziejczyk, Marek Kulig, Michał Marek, Kamil Moskowczenko, Zdzisław Nitka, Zofia Pałucha, Joanna Pałys, Przemek Pintal, Marlena Promna, Alicja Pruchniewicz, Wojciech Pukocz, Bartosz Radziszewski, Sonia Ruciak, Piotr Saul, Krzysztof Skarbek, Anna Szewczyk, Daniela Tagowska. Tytuł Ziemia... zaczerpnięty z powieści Antoine de Saint-Exupéry’ego sugeruje zmianę perspektywy, z jakiej postrzegamy ludzkość w jej wielowymiarowej egzystencji...". Kuratorzy: Anna Kołodziejczyk, Kamil Moskowczenko. Więcej: asp.wroc.
Kociumbas Maria – Oblicza wody
2-30 czerwca 2023. Wernisaż: 2 czerwca 2023, godz. 17.30. Artystka jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Ukończyła Wydział Szkła i Ceramiki. Realizuje życiowe pasje: malarstwo, fotografię, rzeźbę, muzykę i taniec. Oblicza wody: głębiny oceanów, falujące morza, szumiące rzeki, rwące potoki - potęga wody. Ta sama a jednak inna, przeistacza się w góry lodowe, mleczne mgły, poetyckie rosy, spływa strumieniami deszczu. Jest w nas i w otoczeniu - geneza wszelkiego bytu - żywioł wody. Daje życie, oczyszcza, uświęca ciało i ducha; potrafi też być destrukcyjny i groźny. Kurator wystawy: dr Rafał Werszler.
Kraina ryb, czapli i bocianów. Tłoki pieczęci
30 maja – 27 sierpnia 2023. Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Prezentacja tłoków pieczętnych z XVIII w., używanych przez sądy dawnego wolnego państwa żmigrodzkiego. Przedstawiały zwierzęta, m.in. wizerunki ryb, czapli i bocianów oraz różne gatunki drzew. Interesujący związek przedstawień napieczętnych z walorami przyrodniczymi Doliny Baryczy wyróżnia te zabytki sfragistyczne spośród ogromnej liczby pieczęci wiejskich z przedstawieniami Temidy, patronów lokalnych kościołów czy najróżnorodniejszych narzędzi rolniczych. Pieczęcie te najpierw trafiły do Archiwum Państwowego we Wrocławiu (1824), a następnie do zbiorów Muzeum Starożytności Śląskich (1893). Niektóre z matryc zaprezentowanych tłoków wykazują stan połowicznego lub nieomalże całkowitego zużycia, co najlepiej świadczy o skali ich urzędniczej przydatności. Kurator wystawy: Artur Hryniewicz. Więcej: mnwr.
Rubaniuk Monika – BOOM
20 maja – 3 czerwca 2023, Galeria M, Wrocław. W Noc Muzeów 2023 Galeria M zarośnie szklanym bluszczem, rozrosną się w naszej przestrzeni lśniące pnącza i kolorowe porosty Moniki Rubaniuk. Jej prace cechuje mnogość kształtów, organiczność, nieregularna struktura, złożona z multiplikowanych kawałków szkła. Artystka, która od początku swojej twórczości czerpie inspiracje z przyrody, zapełni galerię biomorficznymi szklanymi formami. Stworzy bujny, roślinny świat, który rozkwitnie 20 maja w Galerii M jak wiosenny, majowy BOOM! Monika Rubaniuk (1972) jest absolwentką Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Zdobyła dyplom z wyróżnieniem na Wydziale Ceramiki i Szkła w pracowni prof. Zbigniewa Horbowego (1996).
Romaniuk Adam – Mosty
8-29 maja 2023. Miejska Galeria Sztuki MM. Chorzów, Sienkiewicza 3. Mosty powstawały w miejscach, gdzie zaistniała konieczność połączenia dwóch przyczółków, bliskich idei. Skracały drogę do przyjaźni, współpracy, poszerzania wspólnoty myśli. Tutaj krzyżują się wszystkie ścieżki, co czyni je neutralnym miejscem permanentnych spotkań – A. Romaniuk. Profesor sztuk plastycznych Adam Romaniuk ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w Katowicach (1969–1973). Uzyskał dyplom w Pracowni Grafiki Warsztatowej u prof. Andrzeja Pietscha i w Pracowni Przestrzennego Projektowania Graficznego u doc. Gerarda Labusa. Od 1974 roku jest pedagogiem w katowickiej filii ASP w Krakowie – a obecnie Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Uprawia grafikę warsztatową (litografia, serigrafia), grafikę komputerową, malarstwo, plakat. Zajmuje się projektowaniem graficznym i grafiką książkową. Więcej prac: art.
Luksemburskie Dni Muzeów 2023
20 maja 2023 | Międzynarodowy Dzień Muzeów (IMD). Luksemburskie Dni Muzeów organizowane są w ramach Międzynarodowego Dnia Muzeów, wyjątkowego dla międzynarodowej społeczności muzealnej, corocznie od 1977 roku. Więcej: luxembourgmuseumdays.lu.
Camille Claudel i polskie rzeźbiarki XIX wieku
18 maja – 10 września. Muzeum Narodowe w Warszawie. Na ziemiach polskich pod zaborami było tylko kilka uczelni, w których studiowały kobiety. W Krakowie pracownię rzeźby Wyższych Kursach dla Kobiet dr. Adriana Baranieckiego prowadził Marceli Guyski. W warszawskiej szkole Wojciech Gersona nie nauczano rzeźby, jednak ukończyło ją kilka rzeźbiarek. Część rzeźbiarek studiowało w paryskich uczelniach. Po zdobyciu wykształcenia we Francji, Teofila (Tola) Certowicz założyła w 1897 r. w Krakowie Szkołę Sztuk Pięknych dla Kobiet. Malarstwa uczyli tam m.in. Jacek Malczewski, Jan Stanisławski i Włodzimierz Tetmajer. Po czterech latach uczelnia upadła z przyczyn finansowych. Jedną z jej absolwentek była utalentowana Maria Niedzielska. Dydaktyczną działalność prowadziła także Antonina Rożniatowska (1860-1895). Źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie.
Dzieła z Narodowego Muzeum Sztuki w Kijowie
18 maja 2023 odbył się briefing prasowy dotyczący przyjęcia w czasowy depozyt 38 dzieł z Narodowego Muzeum Sztuki im. Bohdana i Warwary Chanenko w Kijowie. Zostały one sprowadzone do Polski na prośbę dyrekcji kijowskiego muzeum, które znacznie ucierpiało podczas ataków Rosji na stolicę Ukrainy. Prof. Wojciech Fałkowski – Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie wystąpienie rozpoczął od słów: Drodzy państwo, przyjęliśmy nowych uchodźców z Ukrainy. Tym razem są to dzieła sztuki z Muzeum Narodowego w Kijowie. [...] Zbiór, który dopiero przyjechał i został wyjęty ze skrzyń, jest jednocześnie świadectwem przynależności krajów Europy Wschodniej do tej samej cywilizacji europejskiej co zachód kontynentu. To jest ta sama spuścizna grecka i rzymska. Okazuje się, że przejawy, dowody, świadectwa przynależności do tego kręgu kulturowego również w Kijowie są na poziomie najwyższym. Są to dzieła sztuki i rzemiosła z najwyższej półki sztuki europejskiej od XV do XVIII wieku. Więcej: Zamek Królewski w Warszawie.
Kułacz-Karpiński Krzysztof – Dotyk wiosny | Linie nadziei
3 maja – 11 czerwca 2023. Muzeum Historyczne w Lubinie. Ratusz, Galeria Ratuszowa. Motywem przewodnim cyklu prac plastycznych składających się na wystawę jest pejzaż. Krzysztof Kułacz-Karpiński w symboliczny sposób, przy pomocy wyrazistych barw oraz linearnych form, prezentuje autorską interpretację w głównej mierze przyrody, ale i też widoków miejscowości. Inspiracje do tworzenia czerpie z najbliższego otoczenia. Bohaterami kompozycji prezentowanych w Galerii Ratuszowej są krajobrazy Dolnego Śląska. O artyście: zpap/kulacz-karpinski.
Uccello Paolo – Madonna z Dzieciątkiem
25 stycznia 2022 – 30 czerwca 2023. Galeria Arcydzieł, Zamek Królewski w Warszawie. Paolowi Uccellowi towarzyszą: Taddeo Gaddi, Rossello di Jacopo Franchi, Pietro Lorenzetti, Andrea di Nerio, Rossello di Jacopo Franchi. Pokaz obrazu Uccella wpisuje się w dłuższy cykl spotkań z arcydziełami europejskiego malarstwa, który w najbliższych latach będzie się odbywał pod hasłem Arcydzieła na Zamku. Paolo Uccello był jednym z najbardziej interesujących artystów tworzących w epoce quattrocenta. Uczeń Lorenza Ghibertiego i przyjaciel Donatella cieszył się sławą wirtuoza perspektywy. Na obrazie Madonna z Dzieciątkiem zaskakująco oszczędne płaszczyzny architektoniczne tronu w ciekawy sposób kontrastują z bogactwem i złożonością szat oraz oryginalnością póz postaci. To upodobanie do abstrakcji geometrycznej łączone z wpływami sztuki późnego gotyku jest swoistym znakiem rozpoznawczym Paola Uccella. [...] Madonna siedzi na kredowobiałym, skąpo zdobionym tronie, w pozie frontalnej, choć prawa noga jest odsunięta na bok, aby lepiej podtrzymywać Jezusa. Dzieciątko, którego bose stópki mocno opierają się na małym, czerwonym przedmiocie, otwartym jak książka, wydaje się zainteresowane ptaszkiem, którego trzyma Madonna. Twarz Marii jest wyabstrahowana, przesiąknięta melancholijną słodyczą. Uwagę zwracają młodzieńcze rysy i ogromne, wzniesione ku górze oczy. Typowa dla stylu młodego Paola Uccella jest lewa ręka Madonny, o zwężających się palcach i chudym, giętkim nadgarstku, który wysuwa się z małego, zbyt mocno skróconego mankietu. Jej ciało spowija obfity, bogaty w fałdy płaszcz. Warto przyjrzeć się bliżej tej organicznej i złożonej draperii, która wykracza poza proste ujęcie późnogotyckie. Uccello początkowo namalował Dzieciątko zupełnie nagie. Dopiero później zdecydował się ubrać je w tunikę z rękawami, co z kolei wymusiło zmianę ułożenia dłoni Madonny. [...] Tron jest minimalistyczny i dość nietypowy. Uderza artykulacja smukłych powierzchni, których płaszczyzny podkreśla gra światła. Tył tronu jest stosunkowo niski, dzięki czemu głowa Dziewicy wyróżnia się na złoconym tle. Stojące na jej prawym udzie Dzieciątko, z perspektywicznie oddaną aureolą jest doskonale wpisane w górną krawędź zaplecka. Dekoracja tronu przywodzi na myśl ornamentykę popularną w regionie Veneto ok. 1400 r. Można zatem przypuszczać, że Madonna z Dzieciątkiem została namalowana po powrocie mistrza z Wenecji do Toskanii ok. 1430 r. Źródło: Zamek Krolewski/Madonna....
Idę w świat i trwam. Obrazy Jacka Malczewskiego...
Jacek Malczewski, Pytia, 1917
Wystawa do 1 października 2023. Muzeum Narodowe w Poznaniu, Aleje Marcinkowskiego 9. Obrazy Jacka Malczewskiego z Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki. Tytuł wystawy zaczerpnięty został z wiersza Reinera Maria Rilkego. Odnosi się on do tego, co ruchome, kruche i niepewne, ale i do tego, co wieczne i ważne. Opowiada o kruchości dziedzictwa oraz jego wartości, przedstawiona jako opowieść o solidarności, o pracy muzealnika, artysty w czasie wojny, o ratowaniu dziedzictwa, o tym czym jest dziedzictwo oraz co i z jakich powodów należy chronić. Są to znaczenia, które jeszcze mocniej uwypuklają się w obliczu wojny. Więcej: mnp.
MNW kolekcjonuje. Zakupy z lat 2017-2022
Stanisław Wyspiański, Dziewczynka oparta o stół, ok. 1902
11 maja – 27 sierpnia 2023. Prezentacja 123 dzieł sztuki zakupionych do kolekcji muzeum, m.in. Chagalla, Goi, Muter, Wyspiańskiego, a także zabytki z Chin i Japonii oraz zakupy uzupełniające kolekcję Muzeum Plakatu. Więcej: mnw.
Dom Pracy Twórczej ZPAP w Ustce
fot. Bogumiła Rzeczkowska
Związek Polskich Artystów Plastyków jest właścicielem Domu Pracy Twórczej w Ustce. Zaplanowano renowację wilii i ogrodu. Więcej: willa-z-ogrodem.
Wróblewski i po... Sztuka realizmu bezpośredniego
28 kwietnia – 27 sierpnia 2023. Muzeum Narodowe w Lublinie, Zamkowa 9. Andrzej Wróblewski był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy XX wieku. Krótkie życie artysty (1927-1957) zaowocowało wieloma oryginalnymi rozwiązaniami artystycznymi i tematami, w kolejnych dekadach podejmowanymi w różnych artystycznych ujęciach. Pokazano blisko 100 obrazów i szkiców Wróblewskiego, od wczesnych prac abstrakcyjnych, poprzez dzieła z cykli „Szoferzy” i „Rozstrzelania”, aż po późne prace, wykonywane często na papierze, delikatne studia życia codziennego, wpisane w rozrachunkowy i egzystencjalny nastrój okresu odwilży. Różnorodność i niezwykła pasja poszukiwań artystycznych oddziaływała na kolejne pokolenia twórców. Recepcja i fascynacja dziełami Wróblewskiego widoczna w pracach kolejnych pokoleń – artystów skupionych w Gruppie, grupie Wprost, Ładnie oraz działających w różnych mediach i reprezentujących średnie i najmłodsze pokolenie – nie dotyczy tylko podobieństw formalnych, ale rozpoznania głębszych idei malarstwa Wróblewskiego. Wyróżnione na wystawie tematy i strefy pokazują złożone artystyczne konfiguracje – twórców zainspirowanych bogatą twórczością Wróblewskiego, których eksperymentalna i radykalna wizualność odkrywa ciągle nowe znaczenia jego obrazów. Artyści: Liwia Bargieł, Mirosław Bałka, Maciej Bieniasz, Rafał Bujnowski, Ignacy Czwartos, Oskar Dawicki, Rafał Eret, Zbylut Grzywacz, Władysław Hasior, Karolina Jabłońska, Bartłomiej Kiełbowicz, Grzegorz Kowalski, Katarzyna Kozyra, Zbigniew Libera, Przemysław Matecki, Jarosław Modzelewski, Irena Nawrot, Jerzy Nowosielski, Tomasz Partyka, Stefan Paruch, Arek Pasożyt, Antoni Janusz Pastwa, Grzegorz L. Piotrowski, Aleka Polis, Wilhelm Sasnal, Leszek Sobocki, Marek Sobczyk, Beata Sosnowska, Jonasz Stern, Marta Szulc, Iza Tarasewicz, Mariusz Tarkawian, Waldemar Tatarczuk, Mariusz Wilczyński. Zespół kuratorski: Marcin Lachowski, Aleksandra Blonka-Drzażdżewska, Łukasz Wiącek, koordynacja: Małgorzata Kozieł. Więcej: zamek-lublin/wroblewski
Kułacz-Karpiński Krzysztof – Karpigrafia
Miedziane tablice II, 2021
12 maja – 28 sierpnia 2023. Wernisaż: 12 maja 2023, godz. 18. Klub Muzyki i Literatury we Wrocławiu, pl. gen. T. Kościuszki 10. Krzysztof Kułacz-Karpiński ukończył historię sztuki na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego; dyplom z rzeźby barokowej uzyskał u prof. Mieczysława Zlata. Ukończył również studia we wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych im. E. Gepperta na Wydziale Architektury Wnętrz i Wzornictwa; dyplom zrealizował w Pracowni Rzeźby pod kierunkiem prof. Janusza Kucharskiego. Zajmuje się rzeźbą, rysunkiem, malarstwem i fotografią. Stworzył własny styl karpigrafię. Swoją twórczość prezentował indywidualnie i zbiorowo na kilkudziesięciu wystawach w Polsce, Niemczech i Francji. Od wielu lat związany z regionem Zagłębia Miedziowego, co nie pozostaje bez wpływu na jego twórczość. Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków oraz Fondation Taylor w Paryżu. Więcej prac.
Bachmann-Kasenberg Katarzyna – Pani Muzyka
1-19 maja 2023. Wernisaż: 9 maja 2023, godz. 17.30. Galeria Pod Plafonem, DBP, Wrocław, Rynek 58. Katarzyna Bachmann-Kasenberg, absolwentka Politechniki Wrocławskiej, jako mała dziewczynka urzeczywistniała swoje marzenia na kartkach różowego zeszytu, który dzielił z nią wszystkie emocje. Malując farbami zimowe obrazki na wielkiej szklanej szybie, słuchała muzyki z winylowych płyt. Muzyka towarzyszyła jej od najmłodszych lat. A kiedy dostała od Ojca w prezencie zielony adapter, była z nią codziennie. Za tę wierną przyjaźń przyszła pora na podziękowanie w postaci muzycznej kolekcji obrazów Pani Muzyka.
Wybory w Dolnośląskim Związku Polskich Artystów Fotografików
22 kwietnia 2023 dr Michał Pietrzak został wybrany Prezesem Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików. Nowy Zarząd OD ZPAF ukonstytuował się w składzie: prof. Grzegorz Gajos (wiceprezes ds. artystycznych), Barbara Górniak (wiceprezes), Lilianna Leń (skarbnik), Krzysztof Kowalski (sekretarz), Marcin Wiktorski. Gratulujemy. Fot. Olena Matoshniuk. Źródło: asp.wroc.
Latkowska-Żychska Ewa – Puls.y.
1 kwietnia – 5 maja 2023. Brwinowski Pałac Kultury, Brwinów, Pałacowa. W najnowszych prezentacjach prof. Ewy Latkowskiej-Żychskiej zwracają uwagę wielkoformatowe prace, inspirowane tkanką muzyczną − kompozycjami Henryka Mikołaja Góreckiego, które akcentują istotny ostatnio dla twórczości artystki motyw drogi. Motyw ten oczywiście zawsze był dla niej ważny, ale wielkość nowych dzieł, powtarzalność składników tworzących strukturę, wyrazisty rytm wplecionych w materię i budujących fakturę fragmentów roślin powodują, że „czytając” te prace, mocniej jeszcze niż kiedyś doświadczamy pierwiastka trwania, przebiegu, czasowości, którymi są nasycone. Błękit i czerwień, męskie i żeńskie, woda i ogień, dyscyplina i spontaniczność, żywioły intelektu i miłości – wartości te w dziełach prof. Latkowskiej-Żychskiej walczą ze sobą i równocześnie splatają się w nieustającym procesie [...] tym samym artystyczny gest sprawczy nabiera wymiaru niemal magicznego. Dzięki temu gama doznań i refleksji rozciąga się w tej twórczości od tego, co materialne i cielesne, ku temu, co duchowe i metafizyczne – dr Dariusz Leśnikowski, fragm. wstępu do katalogu. Więcej o wystawie i artystce.
Kopernik i jego świat – 550-lecie urodzin astronoma
Jan Matejko, Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem, 1873, olej na płótnie, 225×315 fot. Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego
25 kwietnia – 30 lipca 2023, Biblioteka Królewska, Zamek Królewski w Warszawie. Wystawa prezentuje m.in.: pierwsze wydanie dzieła M. Kopernika De revolutionibus orbium ceolestium | O obrotach sfer niebieskich, cenne starodruki, a także zabytkowe przyrządy naukowe, w tym astrolabium z XV w. i instrumenty pomiarowe, należące do Michała Anioła; około 170 unikatowych eksponatów, wypożyczonych z 21 polskich oraz zagranicznych ośrodków muzealnych i naukowych. Ekspozycję zorganizowano w 550. rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika (1473-1543), który był astronomem, kanonikiem, prawnikiem, matematykiem, lekarzem i ekonomistą. Jego najważniejszym dziełem jest traktat O obrotach..., w którym opisał heliocentryczną wizję wszechświata. Więcej: pap/kopernik.